Bir Akdeniz bitkisi olan zeytin Akdeniz'i çevreleyen ülkelerin hemen hepsinde yayılma imkanı bulmuştur. En kötü toprak koşullarında bile tabi olarak yetişebilen zeytin doğanın ilk ağacı olarak da tanımlanır.

Zeytin ağacı, 6-10 yaşları arasında ekonomik olarak ürün vermeye başlayan ve 80-­100 yaşlarına erişen bir bitkidir. Yurdumuzda zeytinliklerin yaklaşık % 65'i eğimli, dağlık ve yamaç arazilerde yeralmaktadır. Bu yüzden kültürel bakım tedbirleri uygulanamamakta ve bunun sonucu olarak elde edilen ürün miktarı yıldan yıla değişmektedir. Bu periyodisiteye halk arasında 'var yılı' ve 'yok yılı' denilmektedir. Zeytin meyvesi ülkemizde kahvaltıda yer alan ve birçok yemeklerin, özellikle salataların süslendirilmesinde kullanılan, aynı zamanda beğenilerek yenilen sağlıklı ve yararlı bir yiyecektir. Zeytin meyvesi özel olarak yapılmış çeşitli yeşil zeytin ve siyah zeytin salamuraları olarak sofralarımıza sunulmaktadır. Zeytin hasadı ülkemizde Ekim-Ocak ayları arasında yapılmaktadır. Doğal zeytinler 9-10 ay boyunca % 10 konsantrasyonundaki salamura içerisinde, doğal fermentasyona tabi tutulmaktadır. Dünyanın en sağlıklı ve doğal bitkisel yağ kaynağı olan zeytinin tarihi, günümüzden 8.000 yıl öncesine dayanır. Tarihi gelişimi içinde bir çok efsaneye kaynak olan zeytin eski uygarlıkların yazıtları ve kutsal kitaplarda yer almıştır. Ayrıca, beyaz bir güvercinin Nuh'un gemisine tufan sonrası canlılık belirtisi olarak, ağzında zeytin dalı ile dönmesi nedeniyle, zeytin yüzyıllardır barışın simgesi kabul edilir. Dünyada yaklaşık 10 milyon hektar alanda 900 milyon kadar zeytin ağacı bulunmaktadır. Dünyadaki zeytin ağacı varlığının % 98’i Akdeniz çanağında yer alan ülkelerde toplanmıştır. Türkiye, Akdeniz iklim özelliklerini taşıması nedeniyle, dünyanın önemli zeytin ve zeytinyağı üreticisi ülkeleri (İspanya, İtalya, Yunanistan, Portekiz, Tunus, Suriye, Fas, Cezayir) arasında yer almaktadır. Türkiye'deki zeytin ağacı sayısı 2015 yılı itibariyle 168 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Bu ağaçların 70 milyon Ege Bölgesinde, 26 milyon Marmara Bölgesinde, 24 milyon Akdeniz Bölgesinde, geri kalanının da Güneydoğu ve Karadeniz bölgelerinde bulunduğu tahmin edilmektedir. Yaklaşık 500.000 aile geçimini zeytincilikten sağlamaktadır. Türkiye’de üretilen dane zeytinin %65-70’i yağlığa, %30-35’i sofralığa işlenmektedir.Marmara Bölgesinde ise Türkiye’nin ve dünyanın tersi bir durum vardır ki; üretilen zeytinin %80’inden fazlası siyah sofralık olarak değerlendirilmektedir. Aydın, İzmir, Muğla, Balıkesir, Bursa, Manisa, Çanakkale, Tekirdağ, Hatay önemli zeytin üreticisi illerimizdir. Türkiye, dünyanın önde gelen zeytin ve zeytinyağı üreticisi ülkeler arasında yer almasına ve son 5 yıllık dönemde zeytinyağı üretiminde önemli artışlar kaydetmesine karşın, zeytinin doğasından ileri gelen periyodisitenin (üretimin bir yıl az, bir yıl çok olması) etkisi halen azaltılabilmiş değildir. Oysa zeytinciliği gelişmiş ülkelerin çoğunda periyodisitenin etkisi, gereken bakım işlemlerinin yapılmasıyla çok düşük düzeye indirilmiştir.